google-site-verification: google1b5c694212bc0168.html स्वर्णिम पर्यटन : हस्तिनापुर | Hastinapur

माझी ब्लॉग सूची

सोमवार, १४ फेब्रुवारी, २०२२

हस्तिनापुर | Hastinapur

 हस्तिनापुर शहराचा इतिहास महाभारत आहे. महाकाव्‍यांनुसार, हस्तिना, कौरव राजधानी होती. पौराणिक कथांनुसार, येथे पांडव आणि कौरव मध्ये महान युद्ध, महाभारत झाले. या युद्धात पांडव जिंकले आणि  पुढील 36 वर्ष हस्तिनापुरवर राज्य केले. तेव्हा कलयुग सुरुवात झाली नव्हती.

भारतीय पुरातत्‍व सर्वेक्षण हे शहर अनेक भागात मध्‍ये खुदाई करतआहे आणि येथे अनेक मंदिरे व स्मारके शोधली जात आहेत.


हस्तिनापुर, जैन समुदायासाठी देखील एक पवित्र स्थान आहे. जैन धर्म के 24 तीर्थंकरांमध्ये 16, 17 आणि 18 वेन तीर्थांकर  जन्‍म येथेच झाला. या शहरामध्ये दर वर्ष खूप संख्‍या ने जैन श्रद्धाळू दर्शनासाठी येतात.

 हस्तिनापुर, हिंदू आणि जैन, दोन्ही धर्मांसाठी पवित्र स्‍थल आहे. येथे अनेक पवित्र मंदिर जसे - पंडेश्‍वर मंदीर आणि कमल मंदीर, करण मंदीर स्थित आहे. जैन समुदायांसाठी या शहरामध्ये दिगंबर जैन मोठे मंदिर, जैन जम्बूदद्वीप मंदिर आणि श्री श्‍वेताम्‍बर जैन मंदिर आहेत. मंदिरे येथे आहेत अन्‍य रोचक स्थानही  आहे, दर्शनी कैलाश पर्वत अष्ठपद आणि हस्तिनापुर वन्‍यजीव अभयारण‍य यांचा समावेश आहे, जे१९८६ मध्ये स्‍थापित केले गेले.


ऐतिहासिक संग्रहालय 

 दर्शनीय स्थळ आहे. बरनावा मध्ये मिळालेली सूर्यमूर्ति, माती मुद्रा, टेराकोटा मोहरें, पाषाण कालीन दागिने , कॉपर  तुकडा, मुगलकालीन पॉटर, प्राचीन सिक्के, हाडांचे आभूषण पाहता येतात.

जम्बूद्वीप, श्वेतांबर जैन निशियां व कल्याणक मंदिर, श्वेतांबर जैन मंदिर प्रमुख दर्शनीय स्थल आहेत. बस वा लोकल वाहनाद्वारे सहजपणे येथे पोहोचता येते आणि जैन धर्मशालांमध्ये राहण्याची निशुल्क व्यवस्था करता येते. 


बाबा औघनाथ मंदिर 


1857 की क्रांति  कैंट स्थित बाबा औघनाथ प्रसिध्द आहे. कालीपल्टन मंदिर नावाने पण ओळखले जाते. भगवान शंकर चे  मंदिर 1857 की युद्धात सैनिकांच्या साठी प्रसिद्ध आहे. येथेच मंदिर पुजारीने शिपायांना कोरसित कारतूसों  प्रयोग विरुद्ध  भडकवले होते.मंदिरात आज पण शहीद स्तंभ आहे, प्रतिवर्ष १० मे शहीद दिवसाची श्रद्धांजलि सभा होते.


महाभारतकालीन मंदिर

ऐतिहासिक रोमन कॅथोलिक चर्च शिवाय बेगम समरु  इतिहास जाणून घेणे योग्य आहे. बेगम समरु ची जुन्या महल मध्ये कबर आहे. येथे महाभारत कालीन मंदिरपण आहे.पांडवांनी या मंदिरात शिवलिंग  स्थापना केली. हस्तिनापुर मधून लाक्षा गृहाकडे जाताना त्यांना स्वप्नात शिवजी ने मंदिर  स्थापनाचा संदेश दिला. तेव्हा पांडवां नी  स्थापना केली. चर्चमध्ये माता मरियम चा चमत्कारी फोटो आहे.  


जम्बु द्वीप


येथे 101 फूट ऊंच सुमेरू पर्वताचे केंद्र आहे आणि 250 फीट व्‍यास चा जम्‍बूद्वीप आहे जो चार दिशांना  पसरतो - पूर्व, पश्चिम, उत्‍तर आणि दक्षिण.


पुराना पांडेश्वर 


 मंदिर  गर्भगृहात ठेवलेले शिवलिंग दानवीर कर्ण ने दान केले होते. दानवीर कर्ण हा सर्वात मोठा परोपकारी होता.


करण मंदिर


 हस्तनापुर स्थित करण मंदिर महाभारत कालीन आहे. हे मंदिर भगवान शिव कोष आहे. या मंदिराच्या गर्भगृहात एक शिवलिंग आहे. हे शिवलिंग महाभारत के महानतम योध्यातील एक दानवीर कर्ण यांनी दान केले.


कैलाश पर्वत 


हिमालय पर्वतमालांत स्थित आहे जो जैन धर्मासाठी एक पवित्र स्थान आहे. याच ठिकाणी जैनधर्मातील प्रथम तीर्थांकर भगवान ऋषभदेव यांना मोक्ष प्राप्ती झाली.येथे भगवान ऋषभदेव  जन्‍मस्‍थानवर त्याची प्रतिकृती निर्माण झाली आहे, सर्व श्रद्धालु येथे दर्शनासाठी आरामात पोहोचू शकतात.


अष्टपद 


भगवान ऋषभदेव, जैन धर्म  प्रथम तीर्थांकर  यांना याच  ठिकाणी आकर मोक्ष  प्राप्ति झाली होती.महाराजा भरत चक्रवर्तीच्या मुलाने अष्‍टपद पर्वतावर एक महल निर्माण केला होता आणि हिरा नी सजवला होता. जे लोक अष्‍टपद  यात्रा करतील त्यांना मोक्ष प्राप्ति होते. 


बडा जैन मंदिर


या मंदिराची विशेषता  आहे की पूर्ण उंचीमध्ये सर्पचा आकार तयार केला आहे. या मंदिराची आंतरिक साज - सज्‍जा मध्ये शास्त्रातील  अनेक कथनांना चित्रामध्ये तयार केले आहे.आश्रम मध्ये एक लाइब्रेरी, वरदाम, जल मंदिर, चार्य विद्यानंद म्यूजिक आणि कैलाश पर्वत आहे. येथे येणारे श्रद्धालुओंसाठी निवासस्थान आणि व्‍यवस्‍था  सोयी सुविधा उपलब्ध आहेत.


कमल मंदिर 


 कमल मंदिर, पौराणिक मंदिर जम्बूद्वीप मंदिराच्या वर्णनात ही स्थित आहे. या मंदिरात भगवान महावीर  मूर्ति स्‍थापित केली आहे. हे 101 फुटी मंदिर उंचीच्या सुमेरू पर्वत जवळ स्थित आहे. येथे  शिखरापर्यंत 136 पायऱ्या चढून वर जावे लागते.

चक्रवर्ती राजाचे जन्‍मस्‍थान आहे.रामायण मधील  मुख्‍य पात्र परशुराम जन्‍मस्‍थान हस्तिनापुर आहे.


श्वेतांबर मंदिर


प्रथम जैन तीर्थंकर, भगवान श्री आदिनाथ यांनी श्रेयस कुमार यांच्या हस्ते उसाचा रस पिऊन आपला 13 माह उपवास सोडला होता.या मंदिरात एक भव्‍य पाराना या उपवास सोडण्याचा हॉल आहे, जो मंदिर समोर आहे. या मंदिर दर अक्षय तृतीया ला अनेक श्रद्धालु  उपवास सोडतात. 


धर्म भाई गुरुद्वारा


सैफपुर स्थित आहे जो हस्तिनापुर पासून 2.5  कीमी दूर आहे.धर्म सिंह यांचे साठी बनवला होता. जे सिक्‍ख मधील पांच श्रद्धेय गुरूं या पंज प्‍यारे मधील एक होते. 


हस्तिनापुर कधी जाल

आक्टोबर ते मार्च पर्यंत. 


कसे जाल:-


रस्ता मार्ग:- 

 दिल्ली, मुंबई, कोलकाता, बेंगलोर, ही शहरे हस्तिनापुर पासून क्रमशः 132 किमी, 1500 किमी, 1500 किमी आणि 2200 किमी आहेत. देशातील सर्व मोठ्या शहरातून बस सेवा उपलब्ध आहेत. 


विमान मार्ग:-

 नई दिल्ली स्थित इंदिरा गांधी अंतर्राष्ट्रीय हवाई अड्डा, हस्तिनापुर जवळील एयरपोर्ट आहे. 

 

रेल्वे मार्ग:-

मेरठ, मुजफ्फरनगर हापुड हे जवळील स्टेशन आहेत. येथुन हस्तिनापुर क्रमशः 35 किमी, 45 किमी और 50 किमी आहे.


हा लेख कसा वाटला ते कमेंट करून जरूर कळवा.

share करा,like करा.. comment करा.पुन्हा भेटू आणखी एका अश्याच वेगळ्या पर्यटन स्थळाची माहिती घेऊन...धन्यवाद!!!!!..


अस्वीकरण (Disclaimer ): 


आमच्या ब्लॉगमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या काही परवानाधारक सशुल्क प्रतिमांचे श्रेय आम्ही घेत नाही, मग त्या गूगल इमेजेस, फोटोलिया आणि शटरस्टॉक यांच्याकडून घेतलेल्या असतील. जर आमच्या ब्लॉगवर कोणतीही कॉपीराइट प्रतिमा वापरली गेली असेल तर संबंधित व्यक्ती एकतर आम्हाला प्रतिमा काढून टाकण्यासाठी थेट मेल करू शकते किंवा प्रतिमाचे श्रेय कोणालाही देऊ शकते.

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा

48 . श्री ज्वाला देवी शक्तिपीठ | कांगडा, हिमाचल प्रदेश

    || श्री .ज्वाला देवी शक्तिपीठ || कांगडा, हिमाचल प्रदेश ज्वाला देवी मंदिर हे भारतातील 51 शक्तीपीठांपैकी एक आहे आणि ज्वाला जी मंदिर हे भार...