|| श्री. पुरुहुटिका शक्तीपीठ ||
पीठापुरम आंध्र प्रदेश
हे भारतातील 18 शक्तीपीठांपैकी एक म्हणून ओळखले जाते . हे मंदिर कुक्कुटेश्वर स्वामी, कुंतीमाधव स्वामी, आणि श्री पाड वल्लभ अनघा दाता क्षेत्रम, अग्रहारम, श्री वेणू गोपाळ स्वामी मंदिरासाठी लोकप्रिय आहे.
इतिहास:-
पुरुहुतिका देवीची पूजा भगवान इंद्रांनी केली होती. जेव्हा गौतम ऋषींच्या वाटेवर इंद्राने अहिल्याचा (गौतम महर्षींची पत्नी) विश्वासघात केला आणि महर्षींनी तिला शाप दिला. इंद्राने त्याचे अंडकोष गमावले आणि त्याच्या संपूर्ण शरीरावर योनीच्या खुणाही झाल्या. त्याला खरोखर वाईट वाटले आणि त्याने गौतम ऋषींची प्रार्थना केली. ऋषींनी माहिती दिली आणि स्वीकारले की योनीच्या खुणा डोळ्यांसारख्या दिसतील म्हणून इंद्राला यापुढे सहस्रक्ष म्हटले जाईल. इंद्राने वृषण गमावले. त्याला परत त्यांचे भले करायचे होते. त्याने आपले राज्य सोडले, पीठिका पुरीला गेले आणि जगन्मातेची तपश्चर्या केली. देवीने त्यांना दर्शन दिले आणि त्यांना समृद्धी आणि वृषणांचा आशीर्वाद दिला. इंद्र खरोखरच तृप्त झाला आणि पुरुहुतिका देवीच्या रूपाने तिची प्रार्थना केली.
प्रदीर्घ काळानंतर जगद्गुरू श्रीपाद वल्लभ यांचा पिठापुरममध्ये जन्म झाला. पुरुहुतिका देवीची पूजा करून त्यांनी ओळखही बनवली. ते दत्तात्रेयाचे रूप आहे. पीठापुरमला दक्षिणा काशी देखील मानले जाते.
वास्तुकला:-
गेटच्या खांबासमोर “यका सिला नंदी (एक दगडाचा नंदी) आकर्षित होईल. याका शिला लेपाक्षी ही बसवेश्वरा नंदाई नंतर दुसरी सर्वात मोठी आहे. या मंदिराचे दर्शनी प्रवेशद्वार उत्तर दिशेला आहे. या मंदिरात प्रवेश केल्यावर, एक मोठा गोपुरम दिसतो जो आश्चर्यकारकपणे टोन केलेला आहे आणि जो पोंडा पाडा गया सरोवर (एक धार्मिक तलाव) तलावाची देखरेख करतो. यात्रेकरू या तलावातून पवित्र पाण्याचा वर्षाव करतात कारण ते त्यांच्या सर्व पापांपासून मुक्त करते.
मंदिरात प्रवेश केल्यावर ध्वजस्तंभाच्या शेजारी गया असुराच्या मोठ्या आकाराच्या पदमुद्रिका दिसतात. मंदिराच्या उत्तरेला श्री चंडेश्वर स्वामींचे मंदिर आहे. ईशान्य कोपर्यात कालभैरव, क्षेत्रपाल (संरक्षक) मंदिर आहे. वायव्य दिशेला भगवान सुब्रह्मण्यम यांचे ऐतिहासिक मंदिर आहे जे यात्रेकरूंना त्यांच्या कुज दोषापासून आराम देते.
देवीची मुर्ती:-
पुरुहुथिका देवीच्या मूर्तीला ४ हात आहेत. त्याच्याकडे बियांची पिशवी (बीजा), कुर्हाड (परशु), कमळ (कमळा) आणि एक ताट (मधु पत्र) खालच्या-उजवीकडून खालच्या-डावीकडे क्रमाने आहे.
पूर्वी पिठापुरममध्ये दोन पंथाचे उपासक पुरूहूथिका देवीची पूजा करत असत. प्रथम तिची पूजा पुरूहुता लक्ष्मी (कमला आणि मधु पत्राचे ध्यान) आणि समयाचार आणि दुसरे तिची पूजा पुरुहुथांबा (परशु आणि बीजा यांचे ध्यान) आणि वामाचार .
एक आख्यायिका आहे की पुरुहुतिका देवीची अद्वितीय मूर्ती मंदिराखाली गाडली गेली होती, ज्याची ते पूजा करत असत.
मंदिरासमोर एकाच दगडात नंदीची (बैल) मोठी आणि सुंदर मूर्ती आहे. कोंबड्याच्या डोक्याच्या आकाराचे शिवलिंग श्री कुक्कुटेश्वर स्वामी म्हणून ओळखले जाते.
शिवमंदिराच्या शेजारी श्री कुक्कुटेश्वर स्वामींच्या पत्नी श्री राजराजेश्वरीचे मंदिर आहे.
श्री राम, अयप्पा, श्री विश्वेश्वरा, आणि श्री अन्नपूर्णा देवी, श्री दुर्गा देवी यासारख्या विविध देवतांची इतर तीर्थे आहेत.
मंदिर वेळ:-
सकाळी 05.30 ते दुपारी 12.30
दुपारी 4:30 ते 7:30 पर्यंत
रोजची पूजा
कुक्कुटेश्वर स्वामींच्या दैनंदिन विधींमध्ये स्नान, अभिषेक, पुष्पा अलंकार, दिवा आणि महा नैवेद्य यांचा समावेश होतो. संध्याकाळी धूप सेवा, निवेधनम्, निरंजना, मंत्रपुष्पम, दरबार सेवा आणि पावलिंपू सेवेने विधी सुरू होतात.
शनि त्रयोदशीची पूजाही केली जाते.
महत्वाचे उत्सव:-
दसरा (सप्टेंबर-ऑक्टोबर) आणि माघ महिन्यात (फेब्रुवारी-मार्च) शिवरात्री मोठ्या उत्साहात साजरी केली जाते.
भगवान शिवाचा विवाह सोहळा (स्वामीवरी कल्याणम) माघ महिन्यात साजरा केला जातो
माघ महिन्यात कार उत्सव (रथौत्सवम) देखील लोकांना आकर्षित करतो.
कार्तिक (ऑक्टोबर-नोव्हेंबर) महिन्यात मंदिरात कार्तिक दीपम देखील साजरा केला जातो.
दरवर्षी नवरात्रीमध्ये मंदिरात उत्सव साजरा केला जातो.
कसे जाल:-
विमान सेवा:-
राजमुंद्री विमानतळावरून मंदिरापर्यंत पोहोचता येते जे दिल्ली, मुंबईच्या नियमित देशांतर्गत उड्डाणांसह चांगले जोडलेले आहे.
रेल्वे सेवा:-
सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन पिथापुरम आहे.
रस्ता सेवा:-
देशातील इतर प्रमुख शहरांमधून पिठापुरमला जाण्यासाठी नियमित बस मिळू शकतात. हे काकीनाडापासून 20 किमी आणि राजमुंद्रीपासून 75 किमी अंतरावर आहे.
हा लेख कसा वाटला ते कमेंट करून जरूर कळवा.
share करा,like करा.. comment करा.पुन्हा भेटू आणखी एका अश्याच वेगळ्या पर्यटन स्थळाची माहिती घेऊन...धन्यवाद!!!
अस्वीकरण (disclaime
आमच्या ब्लॉगमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या काही परवानाधारक सशुल्क प्रतिमांचे श्रेय आम्ही घेत नाही, मग त्या गूगल इमेजेस, फोटोलिया आणि शटरस्टॉक यांच्याकडून घेतलेल्या असतील. जर आमच्या ब्लॉगवर कोणतीही कॉपीराइट प्रतिमा वापरली गेली असेल तर संबंधित व्यक्ती एकतर आम्हाला प्रतिमा काढून टाकण्यासाठी थेट मेल करू शकते किंवा प्रतिमाचे श्रेय कोणालाही देऊ शकता.
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा