नैसर्गिक विविधता आणि सांस्कृतिक आणि पारंपारिक इतिहासासाठी प्रसिद्ध, छत्तीसगड हळूहळू भारतातील सर्वात लोकप्रिय सुट्टीच्या ठिकाणांपैकी एक म्हणून विकसित होत आहे. हे पर्यटनासाठी तुलनेने ऑफबीट डेस्टिनेशन आहे ज्यामुळे ते भेट देण्यासाठी एक अद्भुत ठिकाण आहे, विशेषत: ज्यांना निर्जन आणि कमी गर्दीची ठिकाणे आवडतात त्यांच्यासाठी.
घनदाट जंगलात वसलेले धबधबे, प्राचीन मंदिरे, स्मारके आणि संस्कृती आजही राज्याच्या जुन्या इतिहासाची आणि परंपरांची आठवण करून देते, छत्तीसगडमध्ये सुट्टीच्या वेळी भेट द्यायची असलेली सर्व काही आहे.
डोंगरगढ
हे छत्तीसगडचे सर्वोच्च तीर्थक्षेत्र मानले जाते आणि पर्यटकांचेही आकर्षण आहे. येथे माँ बमलेश्वरी नावाचे प्रसिद्ध मंदिर आहे जे सुमारे 1,600 फूट उंचीवर आहे.
मंदिराला बडी बमलेश्वरी असेही म्हणतात. या मंदिरापासून अर्धा किलोमीटर अंतरावर असलेले दुसरे मंदिर छोटा बमलेश्वरी म्हणून ओळखले जाते.
धमतरी
14व्या शतकातील चालुक्य साम्राज्याचे घर, धमतरी हे छत्तीसगडमधील एक महत्त्वाचे पर्यटन शहर आहे, जे त्याच्या प्राचीन मंदिरांसाठी देखील ओळखले जाते. या शहराची लोकसंख्या सुमारे 82000 आहे. येथे दरवर्षी भरपूर पर्यटक येतात.
हे लोक संस्कृती आणि वन्यजीव अभयारण्यसाठी देखील प्रसिद्ध आहे. धमतरी महानदी आणि तिच्या उपनद्यांच्या काठावर वसलेले आहे. येथे भातशेती सर्रास केली जाते. आदिवासी इतिहास आणि संगीत, स्थानिक पाककृती आणि नृत्य अशा विविध पारंपारिक कला प्रकारांमध्ये आजही जिल्हा आपला आदिवासी इतिहास आणि संस्कृती जतन करतो.
इंद्रावती नॅशनल पार्क
हे छत्तीसगडच्या हरित राज्यातील एकमेव व्याघ्र प्रकल्प आहे. जवळून वाहणाऱ्या इंद्रावती नदीवरून हे नाव पडले.नीलगाय, काळवीट, सांबर, गौर, वाघ, बिबट्या, चितळ, स्लॉथ बेअर आणि इतर असंख्य प्रजातींसह दुर्मिळ आणि धोक्यात आलेल्या जंगली एशियाटिक म्हशी देखील उद्यानात दिसतात.
एमएम फन सिटी
विस्तीर्ण जमिनीवर वसलेले, रायपूरमधील हे वॉटर कम फन अॅम्युझमेंट पार्क मनोरंजनाच्या सर्वात आवडत्या ठिकाणांपैकी एक आहे. कुटुंब आणि मित्रांसह आनंद घेण्यासाठी हे एक अतिशय मजेदार जग आहे.
फन सिटी आपल्या विविध मजेदार वॉटर स्लाइड्स, रेन डान्स, किड्स झोन, रेस्टॉरंट, वेव्ह पूल आणि फॅमिली पूल यांचा अभिमान बाळगतो. येथे उपलब्ध वॉटर राइड्सचे क्लस्टर वेगवेगळ्या आकारात आणि मॉडेल्समध्ये असतील जे तुमची राइड आनंददायक बनतील. इतर लोकप्रिय क्रियाकलाप म्हणजे रेन डान्स, मेजवानी, रेस्टॉरंट आणि लॉन.
एमएम फन सिटी बक्तारा गोधी रोड, रायपूर येथे आहे.
वेळा - दरदिवशी सकाळी 10.30 ते संध्याकाळी 7 आणि आठवड्याच्या शेवटी सकाळी 10.30 ते रात्री 8 पर्यंत.
अचनकमार व्याघ्र प्रकल्प
प्रकल्प व्याघ्र अंतर्गत 2009 मध्ये अचनकमार व्याघ्र प्रकल्प हे व्याघ्र प्रकल्प म्हणून घोषित करण्यात आले. जे 557Sq किलोमीटर पेक्षा जास्त क्षेत्रात पसरलेले आहे.
छत्तीसगडच्या बिलासपूर जिल्ह्यात वसलेले हे वाघांचे एक प्रभावी घर आहे. वाघाव्यतिरिक्त, आपण भारतीय राक्षस गिलहरी, जंगली कुत्रा, हायना, बिबट्या यासह इतर प्राणी देखील पाहू शकता. अचनकमार व्याघ्र प्रकल्पात 150 हून अधिक प्रजातींचे पक्षी आढळतात. छत्तीसगडच्या प्रवासादरम्यान उद्यानाला भेट देणे हा एक अद्भुत अनुभव आहे.
चित्रकूट
छत्तीसगड हे भारतातील प्रमुख पर्यावरणीय पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे, ज्यामध्ये विविध प्रकारचे धबधबे, टेकड्या, दऱ्या आणि समृद्ध भूभाग आहे. छत्तीसगडमधील बस्तर जिल्ह्यातील चित्रकूट हा नैसर्गिकरित्या आढळणारा धबधबा आहे.
हे जगदलपूरच्या पश्चिमेकडील प्रदेशात स्थित आहे आणि शरद ऋतूच्या वेळी मंत्रमुग्ध करणाऱ्या चित्तथरारक सूर्यास्तासाठी जगदलपूर आणि आसपासच्या प्रसिद्ध पर्यटन आकर्षणांपैकी एक आहे.
भारताचा मिनी-नायगारा धबधबा म्हणूनही ओळखला जातो, हा घोड्याच्या आकाराचा धबधबा सुमारे 100 फूट उंचीवरून पडतो. दाट झाडी आणि धबधब्यांमधून मार्ग काढत, ते एक नेत्रदीपक दृश्य बनवते.
मेनपत
हे भूमिगत हिल स्टेशन आहे. या हिल स्टेशनचे अद्याप पूर्णपणे व्यावसायिकीकरण झालेले नाही, त्यामुळेच या ठिकाणाची माहिती फार कमी पर्यटकांना आहे. मेनपतला छत्तीसगडचा शिमला आणि "मिनी तिबेट" म्हणून संबोधले जाते.
तिबेटवर चीनच्या आक्रमणानंतर, तिबेटी निर्वासितांचे मेनपतमध्ये पुनर्वसन करण्यात आले आणि तेव्हापासून त्यांना मेनपतमध्ये घर सापडले. मेनपतमधील संस्कृती आणि विविध परंपरांचा संगम केवळ नयनरम्य गावाचे आकर्षण वाढवतो. व्यस्त जीवनापासून काही दिवसांचा निवांत आणि शांतता शोधणाऱ्या पर्यटकांसाठी हे ठिकाण एखाद्या स्वर्गाहून कमी नाही.
चार्रे मारे
छत्तीसगड राज्यातील चार्रे मारे धबधबा हे एक उत्तम ठिकाण आहे. धबधबा 16 मीटर उंच आहे आणि इतक्या उंचावरून खाली पडणारे स्वच्छ पाणी पाहण्यासारखे आहे. धबधब्याच्या तळाशी तयार झालेला जलाशय हे डुंबण्यासाठी योग्य ठिकाण आहे.
कांगेर व्हॅली नॅशनल पार्क
भारतातील सर्वात घनदाट राष्ट्रीय उद्यानांपैकी एक म्हणून ओळखले जाणारे, कांगेर व्हॅली नॅशनल पार्क हे समृद्ध जैवविविधता, चित्तथरारक लँडस्केप, नैसर्गिक झरे यासाठी प्रसिद्ध आहे.
हे उद्यान छत्तीसगडमधील बस्तर जिल्ह्यातील जगदलपूर येथे आहे. कांगेर घाटी (व्हॅली) नॅशनल पार्क, 200 किमीच्या त्रिज्यामध्ये पसरलेले, 34 किमीपर्यंत पसरलेल्या भव्य कांगेर व्हॅलीमध्ये एक बायोस्फियर राखीव आहे.
बर्नवापारा वन्यजीव अभयारण्य
छत्तीसगडमधील सर्वात प्रसिद्ध पर्यटन आकर्षणांपैकी एक म्हणजे बर्नवापारा वन्यजीव अभयारण्य. त्याची स्थापना 1976 साली झाली आणि 245 चौरस किलोमीटरच्या विशाल क्षेत्रामध्ये पसरलेली आहे.
बर्नवापारा वन्यजीव अभयारण्य उन्हाळ्याच्या हंगामात सकाळी 6:45 ते सकाळी 11 आणि पुन्हा दुपारी 2:30 ते संध्याकाळी 5:30 पर्यंत कार्यरत असते. हिवाळ्याच्या हंगामात सकाळी 6 ते रात्री 10:30 आणि पुन्हा दुपारी 3 ते संध्याकाळी 6:30 पर्यंत उघडे.
पावसाळ्यामुळे १ जुलै ते ३१ ऑक्टोबरपर्यंत अभयारण्य बंद असते.
पुरखौती मुक्तांगण
प्रत्येक पर्यटकाने छत्तीसगडच्या समृद्ध संस्कृतीचे दर्शन घडवणाऱ्या पुरखौती मुक्तांगण येथे एक दिवस घालवला पाहिजे.
नोव्हेंबर 2006 मध्ये माननीय एपीजे अब्दुल कलाम यांच्या हस्ते या ठिकाणाचे उद्घाटन करण्यात आले. तेव्हापासून हे उद्यान पर्यटक आणि स्थानिकांना आकर्षित करणारे ठिकाण आहे.
भोरमदेव मंदिर
हे कोणार्क येथील सूर्य मंदिरासारखेच आहे आणि ते ७व्या ते १२व्या शतकात बांधले गेले असे मानले जाते. हे छत्तीसगडचे खजुराहो म्हणून प्रसिद्ध आहे कारण ते मध्य प्रदेशातील खजुराहो मंदिरासारखे आहे.
भोरमदेव मंदिराला "छत्तीसगडचे खजुराहो" असेही म्हणतात. हे मंदिर भगवान शिवाला समर्पित आहे. मंदिरात उत्कृष्ट नगारा स्थापत्यशैली आहे आणि क्लिष्टपणे कोरलेली चित्रे ही एक उत्कृष्ट कलाकृती आहे. भोरमदेव मंदिरात भगवान शिव आणि भगवान गणेशाच्या प्रतिमांव्यतिरिक्त भगवान विष्णूचे दहा अवतार चित्रित केले आहेत.
कैलास आणि कोटुसामर लेणी
ही केवळ एक अनोखी गुहाच नाही तर संपूर्ण जगातील दुसरी सर्वात लांब गुहा देखील आहे. 1993 मध्ये सापडलेल्या या गुहेचे क्षेत्रफळ 100 मीटर आहे.
गुहेचे वैशिष्ट्य म्हणजे खोल गुहेच्या आत ऑक्सिजनचा प्रवाह नसल्यामुळे एका विशिष्ट बिंदूच्या पलीकडे पोहोचता येत नाही. घनदाट जंगलात, दोन किलोमीटर खोल असलेली ही गुहा आश्चर्यकारकपणे विशाल दिसते.ही गुहा तीरथगड धबधब्याजवळ आणि जगदलपूरपासून 40 किमी अंतरावर आहे.
ही गुहा सकाळी ७ ते संध्याकाळी ७ या वेळेत उघडी असते.
मडकू द्विप
हे छत्तीसगडमधील बिलासपूर जिल्ह्यातील शिवनाथच्या मौन नदीजवळ वसलेले एक सुंदर बेट आहे. या बेटाचा आकार बेडकासारखा आहे, म्हणून त्याला मडाकू बेट म्हणतात.
या बेटाचे सौंदर्य मंत्रमुग्ध करणारे मानले जाते. नयनरम्य मदाकू बेट सुमारे 24 हेक्टर क्षेत्र व्यापते आणि हिरवाईने भरलेले आहे. हे बेट प्राचीन मंदिरे आणि त्यांच्या ऐतिहासिक आणि पुरातत्वीय महत्त्वासाठी देखील प्रसिद्ध आहे. मडाकू बेटावर भगवान शिव, गणेश, शिव-पार्वती, नंदी आणि इतर अनेक देवतांच्या अनेक प्राचीन आणि अद्वितीय मूर्ती आहेत. जुनी आणि नवीन दोन्ही मंदिरे आहेत. मडाकू बेट केदार तीर्थ आणि हरिहरक्षेत्र केदारद्वीप म्हणून ओळखले जाते.
मल्हार
हे छत्तीसगडमधील सर्वात ऐतिहासिक शहर आहे ज्याला पुरातत्वशास्त्रीयदृष्ट्या खूप महत्त्व आहे. येथील उत्कृष्ठ शिल्पे आणि प्राचीन मोहिनीने शहराला भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण विभागाच्या 'प्राचीन स्मारके, पुरातत्व स्थळे आणि राष्ट्रीय महत्त्वाचे अवशेष' यादीत स्थान मिळवून दिले आहे. मल्हार येथे सापडलेले काही अवशेष 1000 ईसापूर्व काळचुरी राजवटीचे आहेत.
चिरमिरी
हे छत्तीसगडमधील कोरिया जिल्ह्यातील एक सुंदर हिल स्टेशन आहे. चिरीमिरी किंवा चिरमिरीला 'जन्नत/छत्तीसगडचा स्वर्ग' म्हणतात. हिरवीगार हिरवळ, पर्वत आणि नद्या यामुळे आराम करू इच्छिणाऱ्या प्रत्येकासाठी हे एक योग्य पर्यटन स्थान बनवते.
हे निसर्गरम्य शहर कोळशाच्या खाणींसाठीही ओळखले जाते. येथे अनेक मंदिरे आणि इतर ठिकाणे आहेत जी पर्यटकांमध्ये प्रसिद्ध आहेत. चिरमिरी हे प्रमुख शहरांशी रेल्वे आणि रस्त्याने जोडलेले आहे. चिरमिरी हे समुद्रसपाटीपासून ५७९ मीटर उंचीवर आहे.
सिरपूर
हे छत्तीसगड राज्यातील महानदीच्या काठी वसलेले एक छोटेसे गाव आहे. हे महासमुंद जिल्ह्यापासून 35 किमी आणि रायपूर शहरापासून सुमारे 78 किमी अंतरावर आहे. सिरपूर गाव हे पुरातत्वशास्त्रीय आश्चर्य आहे. हे गाव मंदिर संस्कृतीने समृद्ध आहे. आठव्या शतकातील पुरातत्व शोधांचा हा खजिना आहे.
या गावातील बौद्ध मठ हे भारतातील सर्वात महत्त्वाचे मानले जातात. बौद्ध स्थळांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि त्यांची संस्कृती साजरी करण्यासाठी छत्तीसगड पर्यटन मंडळ येथे संगीत आणि नृत्य महोत्सवाचे आयोजन करते.
प्रसिध्द खाद्य पदार्थ:-
छत्तीसगड हे तेथील खाद्यपदार्थांच्या समृद्धतेसाठी आणि रंगासाठी ओळखले जाते. इथल्या खाद्यपदार्थात कुरकुरीत जिलेबी, राख्या बडी आणि अतिशय पारंपारिक पेठा यांचा समावेश होतो. मिंजरा बेडी, कुसली, काजू बर्फी, साबुदाणा खिचडी, चीच भाजी, कोहरा, लाल भजी, बोहर भजी हे पदार्थ इथल्या जेवणाची काही प्रसिद्ध नावे आहेत. स्थानिक पाककृतीच्या विविध चवीशिवाय, छत्तीसगडमधील रेस्टॉरंट्स इतरही अनेक स्वादिष्ट पदार्थ देतात.
कधी जाल:-
छत्तीसगडला भेट देण्यासाठी उन्हाळा हा सर्वोत्तम काळ आहे. राष्ट्रीय उद्यान आणि वन्यजीव अभयारण्याला भेट देण्यासाठी या काळात पर्यटकांची संख्या सर्वाधिक असते.
हिवाळा अधिक योग्य आहे. हिवाळ्यात प्रेक्षणीय स्थळे उत्तम प्रकारे करता येतात. हिवाळ्यात पर्वत, धबधबे आणि नद्या त्यांच्या सर्वोत्तम आणि हिरव्यागार असतात, ज्यामुळे या नैसर्गिक सौंदर्यांची प्रशंसा करणे सोपे होते.
कसे जाल:-
विमान सेवा:-
छत्तीसगडची राजधानी रायपूर हे राज्यातील एकमेव असे ठिकाण आहे जे नियमित विमानाने नवी दिल्ली, मुंबई, कोलकाता आणि नागपूर (महाराष्ट्र) शी जोडलेले आहे.
रेल्वे सेवा:-
रायपूर आणि बिलासपूर हे दोन मुख्य जंक्शन आहेत.बिलासपूर - निजामुद्दीन गोंडवाना एक्सप्रेस आठवड्यातून तीन वेळा धावते आणि नवी दिल्ली ते बिलासपूर आणि रायपूर असा प्रवास करते.
रस्ता सेवा:-
आंतरराज्यीय आणि राष्ट्रीय महामार्ग रायपूरला भोपाळ, नागपूर, झाशी, जबलपूर, कोलकाता आणि भुवनेश्वर या शहरांशी जोडतात. आंतरराज्यीय राज्य मार्गाच्या बसेस वेगवेगळ्या शहरांदरम्यान धावतात.ट्रॅव्हल एजंट्सकडून चालक-चालित कॅब आणि MUV भाड्याने घेतले जाऊ शकतात.
हा लेख कसा वाटला ते कमेंट करून जरूर कळवा.
share करा,like करा.. comment करा.पुन्हा भेटू आणखी एका अश्याच वेगळ्या पर्यटन स्थळाची माहिती घेऊन...धन्यवाद!!!!!..
अस्वीकरण (Disclaimer ):
आमच्या ब्लॉगमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या काही परवानाधारक सशुल्क प्रतिमांचे श्रेय आम्ही घेत नाही, मग त्या गूगल इमेजेस, फोटोलिया आणि शटरस्टॉक यांच्याकडून घेतलेल्या असतील. जर आमच्या ब्लॉगवर कोणतीही कॉपीराइट प्रतिमा वापरली गेली असेल तर संबंधित व्यक्ती एकतर आम्हाला प्रतिमा काढून टाकण्यासाठी थेट मेल करू शकते किंवा प्रतिमाचे श्रेय कोणालाही देऊ शकते.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा